www.preczzparkamikulturowymi.fora.pl

historyk2

Pozwolę sobie odświeżyć wątek.

Chwarszczany znam tak sobie. Byłem tam ze dwa razy. Teren parku znam o tyle, że widziałem kaplicę i jej otoczenie. Zasięg parku znam z mapki, do której link jest dostępny z forum.

Generalnie moja uwaga jest następująca - od strony merytorycznej ten park nie ma wielkiego sensu. Jest po prostu za mały, wręcz mikroskopijny - policzyłem sobie i wynika mi, że ma ok 17 hektarów. Oczywiście pod względem prawnym, to można i stworzyć park kulturowy na bazie arowego ogródka, wystarczy żeby przeprowadzić właściwą procedurą tworzącą park. Ale sensu to nie ma.

Poza tym merytorycznym kryterium tworzenia parku, oprócz dużej rozległości terenu wartego ochrony (niektóre parki obejmują teren kilku gmin) istotna jest też znaczna różnorodność i duże nasycenie zabytkami terenu. W Chwarszczanach nie ma wartościowych elementów, które nie można byłoby chronić obszarowym wpisem do rejestru zabytków albo też ustanowieniem strefy ochrony zabytków (choć to ostatnie istnieje jedynie w kontekście ustaleń planu miejscowego). Parki które znam - Kłodzko, Srebrna Góra są zdecydowanie większe, niż Chwarszczany oraz obejmują zdecydowanie bardziej zróżnicowane i, co tu dużo mówić, znacznie bogatsze pod względem ilości różnych typów zabytków obszary. W Srebrnej Górze elementami parku jest nie tylko twierdza, ale i np. średniowieczne sztolnie górnicze, mosty kolei górskiej a przede wszystkim fakt, że wszystko to jest bardzo silnie osadzone w ciekawym krajobrazie.
W Chwarszczanach jest inaczej - niewielka kaplica (fakt, ciekawa), stanowisko archoologiczne i co?? Właściwie nic.

Mam też wrażenie, że powstanie parku kulturowego w Chwarszczanach miało inny podtekst - specyficzną modę. Możliwe, że pani konserwator w szczecinie chciała mieć na swoim terenie park kulturowy, aby się pochwalić przed kolegami - wy macie parki, ja też.

Wcale bym się nie zmartwił, gdyby chwarszczański zlikwidowano, i zastąpiono obszarowym wpisem do rejestru zabytków, a piszę to, mimo że jestem wielkim orędownikiem tej formy ochrony zabytków. Przy jej stosowaniu powinno się bowiem pamiętać o zasadzie, którą sprytnie sformułował królik Bugs - nie chodzi się na króliki ze strzelbą na słonie.
Smile

arturborat

historyk2

[quote="arturborat"]
Nie można. Park kulturowy tworzy się w celu ochrony krajobrazu kulturowego. Według art. 3 pkt 14 ustawy o zabytkach krajobraz kulturowy to "[i]przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka, zawierająca wytwory cywilizacji i elementy przyrodnicze".[/i] Musiałby więc na działce być jakiś zabytkowy obiekt budowlany, aby można było tworzyć tam park kulturowy. Dla pojedynczego "gołego" ogródka można tworzyć co najwyżej prawne formy ochrony środowiska, np. park krajobrazowy lub rezerwat przyrody.
[/quote]
Chodziło mi bardziej o obszar wielkości ogródka. Zresztą trzymając się definicji krajobrazu kulturowego z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, to wystarczyłoby, żeby w rzeczonym ogródku stała altana wzniesiona za czasów PRL-u, który to okres jest już historią, żeby zgodnie z literą ustawy można było procedurę tworzenia parku uruchomić. Jednak zarówno park stworzony na bazie wspomnianego ogródka, jak i park w Chwarszczanach są w zbliżony sposób niezgodne z duchem ustawy.

arturborat

Zważywszy, że pani Stanecka wpisała do rejestru zabytków kino Kosmos w Szczecinie ze względu na pokrywającącą jego ściany lastrykową socrealistyczną mozaikę:

[link widoczny dla zalogowanych]

to parku kulturowy wielkości ogródka z peerleowską altanką, a nawet barakowozem, na pewno uzyskałby jej akceptację, a nawet wzbudził zachwyt....
Artur

arturborat

Gwoli wyjaśnienia pewnego medialnego nadużycia, które pojawiło się w związku z parkiem w Chwarszczanach. Uporczywie lansowano opinię, iż jest to pierwszy w woj. zachodniopomorskim park kulturowy, a drugi w Polsce. W zach.-pom. istotnie - był pierwszy, nikt do tej pory w województwie zresztą nie popełnił tego głupstwa... Natomiast w Polsce przed Chwarszczanami istniały już 3 parki, ten był czwarty. Do tej pory powstało ich 19, co świadczy o tym, że ta forma prawna, po medialnym praniu mózgów, zachęcającym do tworzenia podobnych tworów, okazała się niewiele warta i nikt nie pali się do tworzenia następnych parków kulturowych, zwłaszcza że dla gmin oznacza to wypłatę odszkodowań dla właścicieli nieruchomości na ich terenie, z czego orędownicy parków nie zdawali sobie sprawy lub też nie informowali o tym gmin....

Tutaj jest lista wszystkich parków w Polsce wraz z datą ich powstania:

[link widoczny dla zalogowanych]

chwarszczaniak